સુધારાત્મક, નિવારક અને અનુમાનિત જાળવણી શું છે? (What is the Corrective, Preventive & Predictive Maintenance?)

ગુજરાતી:-

સુધારાત્મક જાળવણી ફક્ત ત્યારે જ કરવામાં આવે છે જ્યારે કોઈ નિષ્ફળતા અથવા ખામી હોય, તેથી તેને ફરીથી કાર્યરત બનાવવા માટે મશીન અથવા સાધનોની મરામતનો સમાવેશ થાય છે.

 સંભવિત ભંગાણને રોકવા માટે નિવારક જાળવણી કરવામાં આવે છે તેથી તેમાં ભંગાણની શક્યતાઓ ઘટાડવા માટે મશીનો અને સાધનોની સુનિશ્ચિત જાળવણીનો સમાવેશ થાય છે.

 અનુમાનિત જાળવણીમાં ઓપરેશન દરમિયાન સાધનોના પ્રદર્શનનું વિશ્લેષણ કરવા માટે સ્થિતિ-નિરીક્ષણ ઉપકરણોનો ઉપયોગ શામેલ છે.

हिन्दी:-

सुधारात्मक रखरखाव केवल तभी किया जाता है जब कोई विफलता या खराबी होती है, इसलिए इसमें मशीन या उपकरण को फिर से कार्यात्मक बनाने के लिए मरम्मत शामिल होती है।

 निवारक रखरखाव संभावित ब्रेकडाउन को रोकने के लिए किया जाता है इसलिए इसमें ब्रेकडाउन की संभावना को कम करने के लिए मशीनों और उपकरणों का निर्धारित रखरखाव शामिल है।

 पूर्वानुमानित रखरखाव में संचालन के दौरान उपकरणों के प्रदर्शन का विश्लेषण करने के लिए स्थिति-निगरानी उपकरणों का उपयोग शामिल है।

English:-

Corrective maintenance is only performed when there is a failure or malfunction, hence it involves repair of machine or equipment to make it functional again.

Preventative maintenance is done to prevent the possible breakdowns hence it involves scheduled maintenance of machines and equipment to minimize the chances of breakdown.

Predictive maintenance involves the use of condition-monitoring devices to analyze the performance of equipment during operation.

અવબાધ, પ્રતિકાર અને પ્રતિક્રિયા શું છે? (What is the Impedance, resistance and reactance ?)

ગુજરાતી:-

અવરોધ:

 અવબાધ એ ઓમિક પ્રતિકાર અને પ્રતિક્રિયાની સંયુક્ત અસરને કારણે વૈકલ્પિક પ્રવાહના પ્રવાહ દ્વારા અનુભવાયેલ કુલ પ્રતિકાર અથવા વિરોધ છે.

 પ્રતિકાર:

 ઇલેક્ટ્રોનના પ્રવાહ માટે વાહક અથવા સામગ્રી દ્વારા આપવામાં આવતો પ્રતિકાર. (ઓહ્મિક પ્રતિકારની અસરને લીધે પ્રતિકાર).

 પ્રતિક્રિયા:

 પ્રતિક્રિયા એ કેપેસીટન્સ અથવા ઇન્ડક્ટન્સને કારણે AC (વૈકલ્પિક પ્રવાહ) ના પસાર થવાનો વિરોધ છે.

हिन्दी:-

प्रतिबाधा:

 प्रतिबाधा ओमिक प्रतिरोध और प्रतिक्रिया के संयुक्त प्रभाव के कारण प्रत्यावर्ती धारा के प्रवाह द्वारा अनुभव किया गया कुल प्रतिरोध या विरोध है।

 प्रतिरोध:

 इलेक्ट्रॉनों के प्रवाह के लिए एक कंडक्टर या सामग्री द्वारा पेश किया गया प्रतिरोध। (ओमिक प्रतिरोध के प्रभाव के कारण प्रतिरोध)।

 मुक़ाबला:

 समाई या अधिष्ठापन के कारण प्रतिघात एसी (प्रत्यावर्ती धारा) के पारित होने का विरोध है।

English:-

Impedance:

Impedance is the total resistance or opposition experienced by the flow of alternating current due to combined effect of ohmic resistance and reactance.

Resistance:

The resistance offered by a conductor or material to the flow of electrons. (resistance due to the effect of ohmic resistance).

Reactance:

Reactance is an opposition to the passage of AC (alternating current) because of capacitance or inductance.

ડબલ ગેજ ઇન્ડક્શન મોટર શું છે? (What is the Double Cage Induction Motor?)

ગુજરાતી:-

ડબલ કેજ ઇન્ડક્શન મોટર એ તે પ્રકારની મોટર છે જેમાં ડબલ કેજ અથવા બે રોટર વિન્ડિંગ્સ અથવા પાંજરાનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ ગોઠવણીનો ઉપયોગ પ્રારંભિક પ્રવાહના ઓછા મૂલ્ય પર ઉચ્ચ પ્રારંભિક ટોર્ક મેળવવા માટે થાય છે. ઇન્ડક્શન મોટરના ડબલ કેજ રોટરનું સ્ટેટર સામાન્ય ઇન્ડક્શન મોટર જેવું જ છે.

हिन्दी:-

एक डबल केज इंडक्शन मोटर उस प्रकार की मोटर होती है जिसमें एक डबल केज या दो रोटर वाइंडिंग या केज का उपयोग किया जाता है। इस व्यवस्था का उपयोग शुरुआती करंट के कम मूल्य पर उच्च स्टार्टिंग टॉर्क प्राप्त करने के लिए किया जाता है। इंडक्शन मोटर के डबल केज रोटर का स्टेटर सामान्य इंडक्शन मोटर के समान होता है।

English:-

A Double Cage Induction motor is that type of motor in which a double cage or two rotor windings or cages are used. This arrangement is used for obtaining high starting torque at a low value of starting current. The stator of a double cage rotor of an induction motor is the same as that of a normal induction motor.

ઓટો ટ્રાન્સફોર્મર સ્ટાર્ટર શું છે? (What is the Auto Transformer Starter ?)

ગુજરાતી:-

ઓટોટ્રાન્સફોર્મર સ્ટાર્ટરનો ઉપયોગ મોટર પર લાગુ વોલ્ટેજને તેની શરૂઆત દરમિયાન ઘટાડવા માટે થાય છે. જ્યારે મોટી મોટરોનો સર્કિટમાં લાંબા સમય સુધી ઉપયોગ થાય છે, ત્યારે વોલ્ટેજ ડ્રોપ થઈ શકે છે, જેથી તે સમાન સપ્લાય લાઇન પર ચાલતા વિદ્યુત ઉપકરણોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આપણે જાણીએ છીએ કે વોલ્ટેજ અને વર્તમાન બંને Voolની જેમ એકબીજાના સીધા પ્રમાણસર છે. જો આપણે વોલ્ટેજ સપ્લાય ઘટાડીએ, તો આપમેળે શરૂઆતમાં પ્રવાહ પણ ઘટશે. તેથી, વિવિધ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને વોલ્ટેજ ઘટાડી શકાય છે. ઇલેક્ટ્રિક મોટરને આપવામાં આવેલ ઇનપુટ વોલ્ટેજ ઘટાડવા માટેની એક તકનીક ટ્રાન્સફોર્મરનો ઉપયોગ કરી રહી છે.

हिन्दी:-

एक ऑटोट्रांसफॉर्मर स्टार्टर का उपयोग मोटर की शुरुआत में लागू वोल्टेज को कम करने के लिए किया जाता है। जब सर्किट में लंबे समय तक बड़ी मोटरों का उपयोग किया जाता है, तो एक वोल्टेज ड्रॉप हो सकता है, जिससे वे समान आपूर्ति लाइन पर चलने वाले विद्युत उपकरण को नुकसान पहुंचा सकते हैं। हम जानते हैं कि वोल्टेज और करंट दोनों ही वूल की तरह एक दूसरे के सीधे आनुपातिक हैं। यदि हम वोल्टेज की आपूर्ति कम करते हैं, तो शुरुआत में करंट भी अपने आप कम हो जाएगा। तो, विभिन्न तरीकों का उपयोग करके वोल्टेज को कम किया जा सकता है। विद्युत मोटर को दिए गए इनपुट वोल्टेज को कम करने की एक तकनीक ट्रांसफॉर्मर का उपयोग कर रही है।

English:-

An Autotransformer starter is used to decrease the applied voltage to a motor throughout its beginning. When the big motors are used for a long time in the circuit, then a voltage drop may occur, so they can lead to damage to the electrical equipment which runs on a similar supply line. We know that both the voltage and current are directly proportional to each other like Vool. If we reduce the voltage supply, then automatically the current at the beginning will also reduce. So, the voltage can be reduced by using different methods. One technique to reduce the input voltage given to the electric motor is using a transformer.

ટ્રાન્સફોર્મર શું છે? ( What is Transformer? )

⚫What is Transformer ?

⚫ What is the Electrical Circuit of Transformer ?

⚫What is the Magnetic Circuit of Transformer ?

⚫What is the Step Up Transformer?

⚫What is the Shell Type Transformer?

⚫What is the Step Down Transformer?

⚫What is the Core Type Transformer?

⚫What is the Bushing in Transformer?

⚫What is the Radiator in Transformer?

ગુજરાતી:-

⚫ ટ્રાન્સફોર્મર શું છે?

ટ્રાન્સફોર્મર એક સ્થિર ઉપકરણ છે જે આવર્તન બદલ્યા વિના વોલ્ટેજ સ્તર અને વર્તમાન સ્તરને બદલે છે. ટ્રાન્સફોર્મરનો ઉપયોગ વોલ્ટેજ અને વર્તમાન સ્તરને વધારવા અથવા ઘટાડવા માટે થાય છે.

⚫ટ્રાન્સફોર્મરનું ઇલેક્ટ્રિકલ સર્કિટ શું છે?

ઇલેક્ટ્રિકલ સર્કિટમાં પ્રાથમિક અને ગૌણ વિન્ડિંગનો સમાવેશ થાય છે. વિન્ડિંગનો વાહક તાંબામાંથી બનાવવામાં આવે છે અને તેમાં જરૂરિયાત મુજબ લંબચોરસ અથવા ગોળાકાર ક્રોસ-સેક્શન હોય છે.

⚫ટ્રાન્સફોર્મરનું મેગ્નેટિક સર્કિટ શું છે?

ચુંબકીય સર્કિટમાં લેમિનેટેડ કોર અને યોકનો સમાવેશ થાય છે. ચુંબકીય સર્કિટ બદલાતા ચુંબકીય પ્રવાહ માટે ઓછી અનિચ્છાનો માર્ગ પૂરો પાડે છે.

⚫સ્ટેપ અપ ટ્રાન્સફોર્મર શું છે?

ટ્રાન્સફોર્મર જેમાં આઉટપુટ વોલ્ટેજ ઇનપુટ વોલ્ટેજ કરતા વધારે હોય તેને સ્ટેપ-અપ ટ્રાન્સફોર્મર કહેવામાં આવે છે. સ્ટેપ-અપ ટ્રાન્સફોર્મરમાં સેકન્ડરી વિન્ડિંગ પ્રાથમિક વિન્ડિંગ કરતાં વધુ વળાંક લે છે.

⚫શેલ પ્રકાર ટ્રાન્સફોર્મર શું છે?

શેલ-પ્રકારના ટ્રાન્સફોર્મરમાં, ટ્રાન્સફોર્મર કોર વિન્ડિંગ્સની આસપાસ હોય છે. લેમિનેશન E અને L આકારમાં કાપવામાં આવે છે. આ ટ્રાન્સફોર્મરનો ક્રોસ-સેક્શન લંબચોરસ આકારમાં છે. આ ટ્રાન્સફોર્મરમાં ડિસ્ક અથવા સેન્ડવીચ પ્રકારના વિન્ડિંગ્સનો ઉપયોગ થાય છે.

⚫સ્ટેપ ડાઉન ટ્રાન્સફોર્મર શું છે?

એક ટ્રાન્સફોર્મર જેમાં આઉટપુટ વોલ્ટેજ ઇનપુટ વોલ્ટેજ કરતા ઓછું હોય તેને સ્ટેપ-ડાઉન ટ્રાન્સફોર્મર કહેવામાં આવે છે. સ્ટેપ-ડાઉન ટ્રાન્સફોર્મરમાં, ગૌણ વિન્ડિંગ પ્રાથમિક વિન્ડિંગ કરતાં ઓછા વળાંક વહન કરે છે.

⚫કોર પ્રકાર ટ્રાન્સફોર્મર શું છે?

કોર-ટાઈપ ટ્રાન્સફોર્મરમાં, ટ્રાન્સફોર્મર વિન્ડિંગ્સ કોરને ઘેરી લે છે. લેમિનેશન એલ આકારના સ્વરૂપમાં કાપવામાં આવે છે. આ ટ્રાન્સફોર્મરનો ક્રોસ-સેક્શન ચોરસ આકારમાં છે. આ ટ્રાન્સફોર્મરમાં નળાકાર પ્રકારના વિન્ડિંગ્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

⚫ટ્રાન્સફોર્મરમાં બુશિંગ શું છે?

બુશિંગ્સનો ઉપયોગ ઉચ્ચ વોલ્ટેજ કનેક્શનથી પૃથ્વીની ટાંકી સાથે ફ્લેશઓવર ઘટાડવા માટે થાય છે. તે કેન્દ્રમાં વર્તમાન વહન કરતી લાકડી, બસ અથવા કેબલ અને તેના પર ઘેરાયેલા પોર્સેલિન સિલિન્ડરનો સમાવેશ કરે છે.

⚫ટ્રાન્સફોર્મરમાં રેડિયેટર શું છે?

રેડિયેટર એ હોલો પાઈપલાઈનનો એક બેંક છે જેનો ઉપયોગ ઠંડકના હેતુ માટે થર્મલ ઉર્જાને એક માધ્યમથી બીજામાં ટ્રાન્સફર કરવા માટે થાય છે. ટ્રાન્સફોર્મર તેલને ઠંડુ કરવા તેમજ લોડિંગની સ્થિતિમાં વિન્ડિંગ તાપમાન ઘટાડવા માટે પાવર ટ્રાન્સફોર્મરમાં કેટલીક બેંકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. રેડિએટર્સ ટ્રાન્સફોર્મરની ઉપર અને નીચેની બાજુએ પાઇપલાઇન દ્વારા ટ્રાન્સફોર્મર સાથે જોડાયેલા હોય છે.

हिन्दी:-

⚫ ट्रांसफार्मर क्या है ?

ट्रांसफॉर्मर एक स्थिर उपकरण है जो आवृत्ति को बदले बिना वोल्टेज स्तर और वर्तमान स्तर को बदलता है। ट्रांसफार्मर का उपयोग वोल्टेज और करंट स्तर को बढ़ाने या घटाने के लिए किया जाता है

⚫ट्रांसफार्मर का विद्युत परिपथ क्या होता है?

विद्युत परिपथ में प्राथमिक और द्वितीयक वाइंडिंग होते हैं। वाइंडिंग का कंडक्टर तांबे से बना होता है और इसमें आवश्यकता के अनुसार एक आयताकार या गोलाकार क्रॉस-सेक्शन होता है।

⚫ट्रांसफार्मर का मैग्नेटिक सर्किट क्या होता है?

चुंबकीय सर्किट में एक टुकड़े टुकड़े में कोर और योक होता है। चुंबकीय सर्किट बदलते चुंबकीय प्रवाह को कम प्रतिरोध पथ प्रदान करता है।

⚫स्टेप अप ट्रांसफार्मर क्या है?

एक ट्रांसफॉर्मर जिसमें आउटपुट वोल्टेज इनपुट वोल्टेज से अधिक होता है, उसे स्टेप-अप ट्रांसफॉर्मर कहा जाता है। स्टेप-अप ट्रांसफॉर्मर में सेकेंडरी वाइंडिंग में प्राइमरी वाइंडिंग की तुलना में अधिक घुमाव होते हैं।

⚫शेल टाइप ट्रांसफार्मर क्या है?

शेल-टाइप ट्रांसफॉर्मर में, ट्रांसफॉर्मर कोर वाइंडिंग को घेर लेता है। लेमिनेशन को E और L शेप में काटा जाता है। इस ट्रांसफार्मर का अनुप्रस्थ काट आयताकार आकार में है। इस ट्रांसफार्मर में डिस्क या सैंडविच्ड टाइप वाइंडिंग का उपयोग किया जाता है।

⚫स्टेप डाउन ट्रांसफार्मर क्या है?

एक ट्रांसफॉर्मर जिसमें आउटपुट वोल्टेज इनपुट वोल्टेज से कम होता है, उसे स्टेप-डाउन ट्रांसफार्मर कहा जाता है। स्टेप-डाउन ट्रांसफार्मर में, द्वितीयक वाइंडिंग में प्राथमिक वाइंडिंग की तुलना में कम घुमाव होते हैं।

⚫कोर टाइप ट्रांसफार्मर क्या है?

कोर-प्रकार के ट्रांसफार्मर में, ट्रांसफार्मर की वाइंडिंग कोर को घेर लेती है। लैमिनेशन को एल शेप में काटा जाता है। इस ट्रांसफॉर्मर का क्रॉस-सेक्शन चौकोर आकार में है। इस ट्रांसफार्मर में बेलनाकार प्रकार की वाइंडिंग का उपयोग किया जाता है।

⚫ट्रांसफार्मर में बुशिंग क्या है?

बुशिंग का उपयोग उच्च वोल्टेज कनेक्शन से भूगर्भीय टैंक में फ्लैशओवर को कम करने के लिए किया जाता है। इसमें केंद्र में करंट ले जाने वाली रॉड, बस या केबल होती है और इसके चारों ओर एक पोर्सिलेन सिलेंडर होता है।

⚫ट्रांसफार्मर में रेडिएटर क्या होता है?

एक रेडिएटर एक खोखली पाइपलाइन का एक बैंक है जिसका उपयोग शीतलन के उद्देश्य से तापीय ऊर्जा को एक माध्यम से दूसरे माध्यम में स्थानांतरित करने के लिए किया जाता है। कुछ बैंकों का उपयोग बिजली ट्रांसफार्मर में ट्रांसफार्मर के तेल को ठंडा करने के साथ-साथ लोडिंग की स्थिति में घुमावदार तापमान को कम करने के लिए किया जाता है। रेडिएटर ट्रांसफॉर्मर के ऊपरी और निचले हिस्से में पाइपलाइन के माध्यम से ट्रांसफार्मर से जुड़े होते हैं

English:-

⚫ What is Transformer ?

The transformer is a static device which is changes the voltage level and current level without changing the frequency. The transformer is used to increase or decrease the voltage and current level.

⚫What is the Electrical Circuit of Transformer ?

The electrical circuit consists of the primary and secondary winding. The conductor of winding is made from copper and has a rectangular or circular cross-section as per requirement.

⚫What is the Magnetic Circuit of Transformer ?

The magnetic circuit consists of a laminated core and yoke. The magnetic circuit provides the low reluctance path to the changing magnetic flux.

⚫What is the Step Up Transformer?

A transformer in which the output voltage is greater than the input voltage is called a step-up transformer. In a step-up transformer secondary winding carry more turns than the primary winding.

⚫What is the Shell Type Transformer?

In a shell-type transformer, the transformer core surrounds the windings. The lamination is cut in E and L shapes. The cross-section of this transformer is in a rectangular shape. The disc or sandwiched type windings are used in this transformer.

⚫What is the Step Down Transformer?

A transformer in which the output voltage is less than the input voltage is called a step-down transformer. In a step-down transformer, secondary winding carries fewer turns than the primary winding.

⚫What is the Core Type Transformer?

In a Core-type transformer, the transformer windings surround the Core. The lamination is cut in form of L shapes. The cross-section of this transformer is in a square shape. The cylindrical type windings are used in this transformer.

⚫What is the Bushing in Transformer?

The bushings are used in order to reduce flashover from the high voltage connection to the earthed tank. It consists of a current-carrying conducting rod, bus, or cable at the center and a porcelain cylinder surrounded on it.

⚫What is the Radiator in Transformer?

A radiator is a bank of a hollow pipeline that is used to transfer the thermal energy from one medium to another for the purpose of cooling. Some banks are used at the power transformer for cooling the transformer oil as well as reducing the winding temperature under loading conditions. The radiators are connected to the transformer through pipeline at the upper and lower sides of the transformer

સિમ્પ્લેક્સ લેપ વિન્ડિંગ (Simplex Lap Winding)

ગુજરાતી:-

સિમ્પ્લેક્સ લેપ વિન્ડિંગમાં, એક કોઇલનો સમાપ્ત થતો છેડો કોમ્યુટેટર સેગમેન્ટ સાથે જોડાય છે અને આગલી કોઇલનો પ્રારંભિક છેડો એ જ ધ્રુવની નીચે મૂકવામાં આવે છે. ઉપરાંત, સમાંતર પાથની સંખ્યા વિન્ડિંગ્સના ધ્રુવોની સંખ્યા સમાન છે.

हिन्दी:-

सिम्प्लेक्स लैप वाइंडिंग में, एक कॉइल का समाप्ति सिरा कम्यूटेटर सेगमेंट से जुड़ जाता है और अगले कॉइल का शुरुआती सिरा उसी पोल के नीचे रखा जाता है। साथ ही, समानांतर रास्तों की संख्या वाइंडिंग्स के ध्रुवों की संख्या के समान है।

English:-

In simplex lap winding, the terminating end of one coil is joined to the commutator segment and the starting end of the next coil is placed under the same pole. Also, the number of parallel paths is similar to the number of poles of the windings.

નેગેટિવ સિક્વન્સ પ્રોટેક્શન શું છે? (What is the Negative Sequence Protection ?)

ગુજરાતી:-

રિલે જે વિદ્યુત પ્રણાલીને નકારાત્મક ક્રમના ઘટકથી રક્ષણ આપે છે તેને નકારાત્મક ક્રમ રિલે અથવા અસંતુલિત તબક્કા રિલે કહેવામાં આવે છે. નેગેટિવ સિક્વન્સ રિલે જનરેટર અને મોટરને અસંતુલિત લોડથી સુરક્ષિત કરે છે જે મુખ્યત્વે તબક્કા-થી-તબક્કાની ખામીને કારણે થાય છે. નેગેટિવ સિક્વન્સ રિલેમાં ફિલ્ટર સર્કિટ હોય છે જે માત્ર નેગેટિવ સિક્વન્સના ઘટકો માટે જ કાર્ય કરે છે. રિલેમાં હંમેશા નીચા વર્તમાન સેટિંગ હોય છે કારણ કે નાની તીવ્રતા ઓવરકરન્ટ જોખમી પરિસ્થિતિઓનું કારણ બની શકે છે. નેગેટિવ સિક્વન્સ રિલેમાં અર્થિંગ હોય છે જે તેમને ફેઝ ટુ અર્થ ફોલ્ટથી બચાવે છે પરંતુ ફેઝથી ફેઝ ફોલ્ટથી નહીં. ફેઝ ટુ ફેઝ ફોલ્ટ મુખ્યત્વે નકારાત્મક ક્રમના ઘટકોને કારણે થાય છે.

हिन्दी:-

एक रिले जो विद्युत प्रणाली को नकारात्मक अनुक्रम घटक से बचाता है उसे नकारात्मक अनुक्रम रिले या असंतुलित चरण रिले कहा जाता है। नकारात्मक अनुक्रम रिले जनरेटर और मोटर को असंतुलित भार से बचाता है जो मुख्य रूप से चरण-दर-चरण दोषों के कारण होता है। नकारात्मक अनुक्रम रिले में एक फिल्टर सर्किट होता है जो केवल नकारात्मक अनुक्रम घटकों के लिए काम करता है। रिले में हमेशा कम करंट सेटिंग होती है क्योंकि छोटे परिमाण के ओवरकरंट से खतरनाक स्थिति पैदा हो सकती है। नेगेटिव सीक्वेंस रिले में अर्थिंग होती है जो उन्हें फेज टू अर्थ फॉल्ट से बचाती है लेकिन फेज टू फेज फॉल्ट से नहीं। फेज टू फेज फॉल्ट मुख्य रूप से नकारात्मक अनुक्रम घटकों के कारण होता है।

English:-

A relay which protects the electrical system from negative sequence component is called a negative sequence relay or unbalance phase relay. The negative sequence relay protects the generator and motor from the unbalanced load which mainly occurs because of the phase-to-phase faults. The negative sequence relay has a filter circuit which operates only for the negative sequence components. The relay always has a low current setting because the small magnitude overcurrent can cause dangerous situations. The negative sequence relay has earthing which protects them from phase to earth fault but not from phase to phase fault. The phase to phase fault mainly occurs because of the negative sequence components.

132 kV ટ્રાન્સમિશન લાઇન પર કયા પ્રકારના ઇન્સ્યુલેટરનો ઉપયોગ થાય છે? (Which type of insulators is used on 132 kV transmission lines?)

ગુજરાતી:-

જવાબ: B. ડિસ્ક પ્રકાર

 સસ્પેન્શન પ્રકાર ઇન્સ્યુલેટર:

 ➤ તેમાં સંખ્યાબંધ પોર્સેલિન ડિસ્કનો સમાવેશ થાય છે જે સ્ટ્રિંગના રૂપમાં મેટલ લિંક્સ દ્વારા શ્રેણીમાં જોડાયેલ છે.

 ➤ આ ઊભી સ્થિતિમાં ઇન્સ્યુલેટરની સ્ટ્રિંગ છે.

 કંડક્ટરને આ સ્ટ્રિંગના તળિયે છેડે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવે છે જ્યારે સ્ટ્રિંગનો બીજો છેડો ટાવરના ક્રોસ-આર્મ પર સુરક્ષિત હોય છે.

 ▷ 132 kV અને તેથી વધુ વપરાયેલ.

हिन्दी:-

उत्तर: B. डिस्क प्रकार

 निलंबन प्रकार इन्सुलेटर:

 ➤ इसमें एक तार के रूप में धातु के लिंक द्वारा श्रृंखला में कई चीनी मिट्टी के डिस्क जुड़े होते हैं।

 ➤ ये लंबवत स्थिति में इंसुलेटर की स्ट्रिंग हैं।

 कंडक्टर को इस स्ट्रिंग के निचले सिरे पर निलंबित कर दिया जाता है जबकि स्ट्रिंग के दूसरे सिरे को टॉवर के क्रॉस-आर्म से सुरक्षित कर दिया जाता है।

 ▷ 132 केवी और उससे अधिक का उपयोग किया जाता है।

English:-

Answer: B. Disc type

Suspension type insulator:

➤ It consists of a number of porcelain discs connected in series by metal links in the form of a string.

➤ These are the string of insulators in a vertical position.

The conductor is suspended at the bottom end of this string while the other end of the string is secured to the cross-arm of the tower.

▷ Used 132 kV and above.

વેક્ટર સર્જ રિલે શું છે ? (What is the Vector Surge Relay?)

ગુજરાતી:-

વિદ્યુત શક્તિ પ્રણાલીમાં વેક્ટર વધારાને ગ્રીડ પુરવઠાની આવર્તનમાં વિક્ષેપ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરી શકાય છે. વેક્ટર સર્જ રિલેનો ઉપયોગ સિંક્રનસ જનરેટરને ડિસ્કનેક્ટ કરવા અથવા ડી-યુપલ કરવા માટે થાય છે જ્યારે ગ્રીડ ફ્રીક્વન્સી આઇલેન્ડિંગના કિસ્સામાં અથવા અન્ય કિસ્સામાં ખલેલ પહોંચે છે. આ રિલેનો સામાન્ય રીતે ઉપયોગ થાય છે જ્યાં ગ્રીડ સપ્લાય અને જનરેટર સિસ્ટમને ઇલેક્ટ્રિક પાવર સપ્લાય કરવા માટે સિંક્રનાઇઝ થાય છે.

हिन्दी:-

विद्युत शक्ति प्रणाली में वेक्टर वृद्धि को ग्रिड आपूर्ति की आवृत्ति में गड़बड़ी के रूप में परिभाषित किया जा सकता है। वेक्टर सर्ज रिले का उपयोग सिंक्रोनस जनरेटर को डिस्कनेक्ट या डिकूपल करने के लिए किया जाता है जब द्वीप या अन्य मामले में ग्रिड फ्रीक्वेंसी परेशान होती है। इस रिले का आमतौर पर उपयोग किया जाता है जहां सिस्टम को विद्युत शक्ति की आपूर्ति करने के लिए ग्रिड आपूर्ति और जनरेटर को सिंक्रनाइज़ किया जाता है।

English:-

The vector surge in electrical power system can be defined as disturbance in frequency of grid supply. The vector surge relay is used to disconnect or decouple the synchronous generator when grid frequency is disturbed in case of islanding or in other case. This relay is generally used where grid supply and generators are sysnchronized to supply electric power to the system.

લઘુચિત્ર સર્કિટ બ્રેકર (MCB) શું છે? (What is the Miniature Circuit Breaker (MCB)?)

ગુજરાતી:-

MCB એ ઇલેક્ટ્રોમિકેનિકલ ઉપકરણો છે જેનો ઉપયોગ વિદ્યુત સર્કિટને ઓવરકરન્ટથી બચાવવા માટે થાય છે. તેને કોઈપણ હાથથી સંચાલિત પુનઃસંગ્રહ વિના ફરીથી બંધ કરી શકાય છે. MCB નો ઉપયોગ મોટાભાગના સર્કિટમાં ફ્યુઝ સ્વિચના વિકલ્પ તરીકે થાય છે. MCBS અથવા લઘુચિત્ર સર્કિટ બ્રેકર્સનો હેતુ ઓવરલોડ અને શોર્ટ સર્કિટ સામે રક્ષણ આપવાનો છે, જે કેબલ અને સાધનોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. MCBs પાસે વર્તમાન રેટિંગ્સ (6A, 10A વગેરે) છે જેની ઉપર તેઓ ખોલવા અથવા ટ્રીપ કરવાનું શરૂ કરશે અને સાધનોને રક્ષણ આપશે.

हिन्दी:-

एमसीबी इलेक्ट्रोमेकैनिकल डिवाइस हैं जिनका उपयोग विद्युत सर्किट को ओवरकुरेंट से बचाने के लिए किया जाता है। इसे बिना किसी हाथ से संचालित बहाली के फिर से बंद किया जा सकता है। एमसीबी का उपयोग अधिकांश सर्किट में फ्यूज स्विच के विकल्प के रूप में किया जाता है। MCBS या मिनिएचर सर्किट ब्रेकर का उद्देश्य ओवरलोड और शॉर्ट सर्किट से सुरक्षा देना है, जिससे केबल और उपकरण को नुकसान हो सकता है। MCB की वर्तमान रेटिंग (6A, 10A आदि) है जिसके ऊपर वे खोलना या ट्रिप करना शुरू कर देंगे और उपकरण को सुरक्षा प्रदान करेंगे।

English:-

MCBs are electromechanical devices which are used to protect an electrical circuit from an overcurrent. It can be reclosed without any hand-operated restoration. MCB is used as an option to the fuse switch in most of the circuits. MCBS or Miniature Circuit Breakers are intended to give protection against overloads and short circuits, which can cause damage to cables and equipment. MCBs have current ratings (6A, 10A etc.) above which they will start to open or trip and give protection to the equipment.

સ્લિપ રિંગ શું છે? ( What is a Slip Ring? )

ગુજરાતી:-

સ્લિપ રિંગને ઇલેક્ટ્રોમિકેનિકલ ઉપકરણ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે જેનો ઉપયોગ સ્થિર સિસ્ટમને ફરતી સિસ્ટમ સાથે જોડવા માટે થાય છે. તેનો ઉપયોગ એપ્લીકેશનમાં થાય છે જેને પાવર અથવા વિદ્યુત સિગ્નલો ટ્રાન્સમિટ કરતી વખતે રોટેશનની જરૂર પડે છે. સ્લિપ રિંગને ઇલેક્ટ્રિકલ રોટરી જોઇન્ટ, ફરતા ઇલેક્ટ્રિકલ કનેક્ટર અથવા ઇલેક્ટ્રિકલ સ્વિવલ્સ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ યાંત્રિક કામગીરીને સુધારવા અને કામગીરીને સરળ બનાવવા માટે વિવિધ વિદ્યુત મશીનોમાં થાય છે. જો કોઈ ઉપકરણ નિશ્ચિત સંખ્યામાં ક્રાંતિ માટે ફરતું હોય. પર્યાપ્ત લંબાઈ સાથે પાવર કેબલનો ઉપયોગ કરવો શક્ય છે. પરંતુ તે એકદમ જટિલ સેટઅપ છે. અને જો ઘટકો સતત ફરે તો તે અશક્ય છે. આ સેટઅપ આ પ્રકારની એપ્લિકેશન માટે વ્યવહારુ અને વિશ્વસનીય નથી.

हिन्दी:-

एक स्लिप रिंग को एक इलेक्ट्रोमैकेनिकल डिवाइस के रूप में परिभाषित किया जाता है जिसका उपयोग एक स्थिर प्रणाली को एक घूर्णन प्रणाली से जोड़ने के लिए किया जाता है। इसका उपयोग उन अनुप्रयोगों में किया जाता है जिन्हें शक्ति या विद्युत संकेतों को प्रसारित करते समय रोटेशन की आवश्यकता होती है। स्लिप रिंग को इलेक्ट्रिकल रोटरी जॉइंट, रोटेटिंग इलेक्ट्रिकल कनेक्टर या इलेक्ट्रिकल स्विवेल्स के रूप में भी जाना जाता है। यांत्रिक प्रदर्शन में सुधार और संचालन को सरल बनाने के लिए इसका उपयोग विभिन्न विद्युत मशीनों में किया जाता है। यदि कोई उपकरण निश्चित संख्या में चक्कर लगाता है। पर्याप्त लंबाई वाले पावर केबल का उपयोग करना संभव हो सकता है। लेकिन यह काफी जटिल सेटअप है। और यह असंभव है अगर घटक लगातार घूमते रहें। इस प्रकार के अनुप्रयोग के लिए यह सेटअप व्यावहारिक और विश्वसनीय नहीं है।

English:-

A slip ring is defined as an electromechanical device that is used to connect a stationary system to a rotating system. It is used in applications that require rotation while transmitting power or electrical signals. The slip ring also is known as an electrical rotary joint, rotating electrical connector, or electrical swivels. It is used in various electrical machines to improve mechanical performance and simplify the operation. If a device rotating for a fixed number of revolutions. It may be possible to use a power cable with sufficient length. But it is a quite complex setup. And it is impossible if components rotate continuously. This setup is not practical and reliable for this type of application.

Neutral Fault? ( તટસ્થ દોષ ?)

ગુજરાતી:-

જ્યારે તટસ્થ વાયર ડિસ્કનેક્ટ થાય અથવા તૂટી જાય ત્યારે વિદ્યુત સિસ્ટમમાં ન્યુટ્રલ ફોલ્ટ થાય છે. આ કિસ્સામાં પ્રવાહ તટસ્થ વાયર દ્વારા પાછો આવતો નથી પરંતુ પાછા ફરવા માટે અન્ય ઉપલબ્ધ માર્ગોને અનુસરે છે જેના કારણે વોલ્ટેજમાં ધરખમ ફેરફાર થાય છે એટલે કે 220 વોલ્ટથી 400 વોલ્ટ સુધી વિદ્યુત ઉપકરણોને નુકસાન અને વધુ ગરમ થવાનું જોખમ રહે છે.

हिन्दी:-

विद्युत प्रणाली में तटस्थ दोष तब होता है जब तटस्थ तार काट दिया जाता है या टूट जाता है। इस मामले में तटस्थ तार के माध्यम से करंट वापस नहीं आता है, लेकिन लौटने के लिए अन्य उपलब्ध रास्तों का अनुसरण करता है, जिससे वोल्टेज में भारी परिवर्तन होता है, यानी 220 वोल्ट से 400 वोल्ट तक, जिससे बिजली के उपकरण क्षतिग्रस्त होने और अधिक गरम होने का खतरा होता है।

English:-

Neutral fault occurs in an electrical system when neutral wire disconnected or broken. In this case the current does not return through neutral wire but follows other available paths to return causing drastic change in voltages i.e. from 220 Volt to 400 Volt puting the electrical equipment at risk of being damaged and overheated.

અન્ડરકરન્ટ રિલે કેવી રીતે કામ કરે છે? (How does an undercurrent relay work?)

ગુજરાતી:-

અંડરકરન્ટ કંડીશન પણ ઓવરકરન્ટ કંડીશન જેટલી જ નુકસાનકારક હોઈ શકે છે તેથી આપણે ઈલેક્ટ્રિકલ નાયવર્કને ઓવર અને અંડરકરન્ટ બંને સ્થિતિમાંથી બચાવવાની જરૂર છે.

 જ્યારે સર્કિટના વર્તમાન પ્રવાહને ન્યૂનતમ સ્તરે એટલે કે બેટરી ચાર્જ કરવા માટે જાળવવાનું મહત્વનું છે. જો વર્તમાન લઘુત્તમ સ્તરથી નીચે જાય તો અંડરકરન્ટ રિલે ટ્રીપ કરે છે અને સર્કિટ ખોલે છે.

हिन्दी:-

अंडरकरंट कंडीशन भी ओवरकरंट कंडीशन की तरह ही हानिकारक हो सकती है इसलिए हमें इलेक्ट्रिकल नेयवर्क को ओवरकरंट और अंडरकरंट दोनों कंडीशन से बचाने की जरूरत है।

 जब किसी सर्किट के करंट प्रवाह को न्यूनतम स्तर पर रखना महत्वपूर्ण होता है यानी बैटरी चार्ज करने के लिए। यदि करंट न्यूनतम स्तर से नीचे चला जाता है तो अंडरकरंट रिले ट्रिप करता है और सर्किट को खोलता है।

English:-

Undercurrent condition can also be just as damaging as an overcurrent condition therefore we need to protect electrical neywork from both over and undercurrent condition.

When it's important to keep a circuit's current flow to a minimum level i.e. for charging of a battery. The undercurrent relay trips and opens the circuit if the current drops below the minimum level.

ઓન-લોડ ટેપ-ચેન્જર શું છે? (What is the On-Load Tap-Changer?)

ગુજરાતી:-

જ્યારે ટેપ સેટિંગ બદલવાનું હોય ત્યારે મુખ્ય સપ્લાયથી ડિસ્કનેક્ટ થયેલું ન હોય તેવા ટ્રાન્સફોર્મર આવા પ્રકારના ટ્રાન્સફોર્મર જેને ઓન-લોડ ટેપ ચેન્જીંગ ટ્રાન્સફોર્મર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે ટ્રાન્સફોર્મર લોડ પહોંચાડે છે ત્યારે સિસ્ટમ વોલ્ટેજને નિયંત્રિત કરવા માટે ટેપ સેટિંગ ગોઠવણીનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે ટ્રાન્સફોર્મરના વળાંક ગુણોત્તરને બદલવા માટે થાય છે. ઓન-લોડ ટેપ ચેન્જરની મુખ્ય વિશેષતા એ છે કે તેના ઓપરેશન દરમિયાન સ્વીચનું મુખ્ય સર્કિટ ખોલવું જોઈએ નહીં. આમ, સ્વીચના કોઈપણ ભાગને શોર્ટ સર્કિટ ન મળવી જોઈએ.

हिन्दी:-

ट्रांसफॉर्मर जो मुख्य आपूर्ति से डिस्कनेक्ट नहीं होता है जब टैप सेटिंग को बदलना होता है, ऐसे ट्रांसफॉर्मर को ऑन-लोड टैप चेंजिंग ट्रांसफॉर्मर के रूप में जाना जाता है। टैप सेटिंग व्यवस्था का उपयोग मुख्य रूप से ट्रांसफॉर्मर के टर्न अनुपात को बदलने के लिए किया जाता है ताकि ट्रांसफॉर्मर लोड वितरित करते समय सिस्टम वोल्टेज को नियंत्रित कर सके। ऑन-लोड नल परिवर्तक की मुख्य विशेषता यह है कि इसके संचालन के दौरान स्विच का मुख्य सर्किट नहीं खोला जाना चाहिए। इस प्रकार, स्विच के किसी भी हिस्से में शॉर्ट सर्किट नहीं होना चाहिए।

English:-

The transformer which is not disconnected from the main supply when the tap setting is to be changed such type of transformer in known as on-load tap changing transformer. The tap setting arrangement is mainly used for changing the turn ratio of the transformer to regulate the system voltage while the transformer is delivering the load. The main feature of an on-load tap changer is that during its operation the main circuit of the switch should not be opened. Thus, no part of the switch should get the short circuit.

થર્મલ રિલે શું છે? (What is Thermal Relay ?)

ગુજરાતી:-

એક રિલે જે બાયમેટલના વિસ્તરણ ગુણાંકમાં તફાવતના પરિણામે બેન્ડિંગ મિકેનિઝમ સાથેના સંપર્કોને ખોલે છે અથવા બંધ કરે છે, જે વર્તમાન દ્વારા ગરમ થાય છે. મોટરને ઓવરલોડથી બચાવવા માટે થર્મલ રિલે ચુંબકીય સંપર્કકર્તાને સ્વિચ કરે છે. થર્મલ રિલેને ચુંબકીય સંપર્કકર્તા સાથે જોડવામાં આવે છે કારણ કે તે મુખ્ય સર્કિટને જાતે બદલી શકતું નથી. ઓપરેટિંગ બિંદુ બદલી શકાય છે.

हिन्दी:-

एक रिले जो एक बायमेटल के विस्तार गुणांक में अंतर के परिणामस्वरूप झुकने वाले तंत्र के साथ संपर्क खोलता या बंद करता है, जो कि वर्तमान द्वारा गरम किया जाता है। मोटर को ओवरलोड से बचाने के लिए थर्मल रिले एक चुंबकीय संपर्ककर्ता को स्विच करता है। थर्मल रिले को एक चुंबकीय संपर्ककर्ता के साथ जोड़ा जाता है क्योंकि यह मुख्य सर्किट को अपने आप स्विच नहीं कर सकता है। ऑपरेटिंग पॉइंट को बदला जा सकता है।

English:-

A relay that opens or closes contacts with a bending mechanism as a result of the difference in the expansion coefficients of a bimetal, which is heated by the current. The thermal relay switches a magnetic contactor to protect a motor from overload. The thermal relay is combined with a magnetic contactor because it cannot switch the main circuit by itself. The operating point can be changed.